تازه‌ترین بحران در بازار دارویی کشور مربوط به هفته‌های اخیر هست؛ جایی که قیمت ارز به یکباره دچار نوسان شد و عنوان زیاد کردن قیمت‌ها و به دنبال آن «گرانی دارو» ب
طعم تلخ گرانی دارو زیر زبان بیماران
عبارات مهم : بازار
البته در همین حال سخنگوی شرکت غذا و دارو در گفت و گو با« ایران» تأکید دارد کمبود دارو هر لحظه در بازار دارویی دنیا وجود داشته و هم اینک بطور میانگین 65قلم دارو در کشور دچار کمبود است که بزودی این کمبود مقطعی و موقت نیز حل می شود.مسئولان و صاحبنظران این حوزه، تحولات ارزی و عوض کردن قیمت ارز را عامل مهم تأخیر ثبت سفارش دارو و واردات مواد اولیه و محصول نهایی می دانند. دکتر کیانوش جهانپور، بحران دارویی تولید داخل را قبول ندارد و اعتقاد هست، داروهای تولید داخل به خاطر قیمت گذاری تازه ارزش و واردات مواد اولیه بطور مقطعی در بازار دچار کمبود شده است اند و بعد از منطقی سازی قیمت بزودی بازار دارویی کشور به آرامش نسبی خواهد رسید.
براساس اعلام وزارت بهداشت، 96 درصد داروهای مصرفی در کشور تولید داخل است که از این میزان 50 درصد داروها از مواد اولیه تا بسته بندی نهایی تولید داخل است و 50 درصد مواد مؤثره دارو نیز وارداتی است که البته فرمولاسیون و محصول نهایی در داخل تولید می شود. با وجود این، بیانات بعضی افراد در اینستاگرام، تلگرام، شبکۀ اجتماعی فیس بوک و … حکایت از کمبود بعضی داروها و زیاد کردن قیمت داروها در نتیجه کم کردن تعهدات بیمه ای در همین چند هفته اخیر دارد. آنها می گویند: نوسانات ارز بیماران را شوکه کرده هست. اظهارنظر های اینچنینی، عنوان مهم گــزارش میدانی روزنامه کشور عزیزمان ایران شــد تا بی واســطه تر، زوایای پنهان ماجرای نوسان قیمت و اوضاع دسترسی به دارو روشن شود.
طعم تلخ گرانی دارو زیر زبان بیماران
برای بررسی قیمت دارو و موجود بودن بعضی از داروهای حیاتی سری به یکی از آشنا ترین داروخانه های پایتخت یعنی داروخانه 13 آبان می زنم. داروخانه مانند هر لحظه شلوغ است و هیچ صندلی خالی پیدا نمی شود. آدم هایی که جهت دارو آمده اند کلافه اند و دل خوشی از اوضاع دسترسی به دارو و قیمت ها ندارند. از زن میانسالی که به صندلی چوبی تکیه زده راجع به اوضاع دسترسی به دارویش می پرسم. با بی حوصلگی نسخه دکتر را نشانم می دهد و می گوید: «نمی دونم فعلاً که دارو نمیدن. از صبح داروخانه ها رو می چرخم جهت گرفتن دارو ولی تا حالا هیچ.»
پسر جوانی از آن سو بلند داد می زند: «خانم دارو است ولی معلوم نیست آیا به ملت نمیدن. همین پیش پای شما آقایی آمده بود اینجا ولی دارویش رو نداشتن دفترچه اش رو زمین زد و فحش داد، داد و بیداد کرد.» یکی از مشتریان داروخانه حرف های پسر جوان را قطع می کند و وارد گفت و گوی مان می شود: «دخترم دیابت داره. امروز رفتم از بیمه تأییدیه داروی قندش رو گرفتم. خارجی اش هم است و بیمه هم پوشش میده.»
تازه‌ترین بحران در بازار دارویی کشور مربوط به هفته‌های اخیر هست؛ جایی که قیمت ارز به یکباره دچار نوسان شد و عنوان زیاد کردن قیمت‌ها و به دنبال آن «گرانی دارو» ب
او زیاد کردن قیمت داروی بیماران دیابتی را نمی پذیرد و اعتقاد هست، داروی بیماران دیابتی نسبت به ماه های گذشته زیاد کردن قیمتی نداشته و بموقع هم تأمین می شود. دیابتی ها آمپول تزریقی را 900 هزار تومان در بازار آزاد، 200 هزار تومان در داروخانه دولتی تهیه می کنند.
بیماران، آنهایی که مشتری ثابت دارو هستند از عوض کردن قیمت دارو ناراضی اند. آقای محمدی که پدرش مبتلا به سرطان پروستات است زیاد کردن قیمت دلار را باعث اوج رفتن قیمت دارو بیان می کند: «ما بیمه تکمیلی داریم هربار هم که اومدم جهت دارو، مشکلی پیش نیومده. داروی «دیپلیدین» در بازار موجود هست. توی این دو سه ماه حول و حوش 20 تا 30 درصد به قیمت دارو اضافه شده، قیمت دیپلیدین از 700 هزار تومان شروع شد سری پیش 250 هزار تومان خریدیم. آخرین بار چون دلار اوج رفته بود با بیمه تأمین اجتماعی حدود 350 هزار تومان خریدیم.»
دسترسی به دارو آنقدرها هم اوضاع وخیمی ندارد. زیاد بیماران می گویند دارویی که دکتر برایشان تجویز کرده بدون هیچ دردسری تهیه می کنند ولی عده دیگری هم هستند که قیمت گران دارو، پوشش ندادن بیمه ها و دسترسی سخت به دارو کمرشان را خم کرده هست. احمد همسر راحله یکی از همین افراد است که از صبح به همه داروخانه های دولتی سر زده ولی تا ساعت یک ظهر همچنان معطل دارو است: «خانمم بیماری کورون دارد؛ یک نوع التهاب روده است.
طعم تلخ گرانی دارو زیر زبان بیماران
کیسه استفاده می کنه. قبل از عید با دفترچه تأمین اجتماعی قیمت هر 10 کیسه 50 تومان بود، عید 120 هزار تومان شد بعد از عید 170 هزار تومان گرفتم. هر کجا اعتراض می کنیم فایده ای ندارد. الکی بهونه های بنی اسرائیلی میارن، نمی دونم آیا اینجوری شده. وزیر بهداشت اعلام کرده دارو به هیچ عنوان نباید گرون بشه. اینجا میگن ما باید دارو رو بگیریم تا حرف وزیر بهداشت جا بیفته 6 ماه طول می کشه.
ما رو بازی میدن. دو ماه پیش جهت 10 کیسه 170هزار تومان پول دادم. هر ماه 10 کیسه می گیرم. آزادش حدود 700 هزار تومنه. من کارمند هستم چکار باید کنم؟ خدا شاهده الآن اومدم یک ویال «فرینجکت» بگیرم نزدیک 15 درصد روش اومده. قبلاً 20 هزارتومان می گرفتم الآن با دفترچه 40 هزار تومان شده. اصلاً نظارت نیست. داروخانه هلال احمر رفتم هر دقیقه بهونه میارن. یکبار میگن خمیر نیست دفعه دیگر که میرم خمیر رو دارند ولی به درد نخوره و خانمم نمیتونه استفاده کنه. داروخانه میدان فردوسی 170 تومان با من حساب کرد. رفتم مسئول داروخانه رو صدا کردم، آیا آنقدر گرونه؟ میگن که تعهد تأمین اجتماعی رقم مشخصه. میگم هنگامی که وزیر بهداشت اعلام میکنه دارو نباید با قیمت زیاد به دست بیماران برسه آیا کسی به آن عمل نمی کنه؟ بهتره لیست داروها رو اعلام کنن و بگن چی است و چی نیست آیا هر بار بهونه میارن.
تازه‌ترین بحران در بازار دارویی کشور مربوط به هفته‌های اخیر هست؛ جایی که قیمت ارز به یکباره دچار نوسان شد و عنوان زیاد کردن قیمت‌ها و به دنبال آن «گرانی دارو» ب
از این طرف معاون وزیر اعلام میکنه داروی خارجی با ارز 3800 تومان وارد میشود و نباید گران بشه ولی متأسفانه جهت ما دوبله سوبله حساب می کنن. دکتر داروها رو توی دفترچه می نویسه ولی میاییم داروخونه و این بنده های خدا میگن دارو در تعهد ما نیست. مسئولان باید به حرفاشون عمل کنند.» آنهایی که دنبال دارو هستند، نمی دانند اعتراض ارزش را چگونه به گوش مسئولان برسانند آنها مدام از این داروخانه به آن یکی سر می زنند بلکه بتوانند مسئولان رده بالای داروخانه را ببینند و از آنها راجع به زیاد کردن قیمت ها و کمبود داروهای ارزش سؤال کنند.
هنوز حرف های آقای محمدی تمام نشده که پیرمردی نزدیک می آید. هنگامی که می بیند خبرنگار هستم درد دلش شروع می شود. به عصایش تکیه می زند و با صدای بریده بریده می گوید: «داروی پلاویکس نمیدن. مجبوریم از بازار آزاد تهیه کنیم. اصلاً با دفترچه نمیدن. قیمت آزادش تقریباً بالای 200 هزار تومان هست. مجبوریم داروی ایرانی مصرف کنیم. اصلاً شما یک قرص پلاویکس فرانسوی بخوری برابره با 5 قرص پلاویکس ایرانیه. من که 12 ساله پلاویکس میخورم. می تونم تشخیص بدم دارو کیفیت داره یا نه؟ داروی «گاوانتین» جهت مغز و اعصابه که اون رو هم نمیدن. ایرانیش رو می فروشن ولی خب خارجیش یک چیز دیگه هست. چکار کنم، نخورم میمیرم. اگر گاوانتین و پلاویکس و آسپرین نخورم خونم لخته میشه.»
طعم تلخ گرانی دارو زیر زبان بیماران
همچنان که مشغول گفت و گو با بیماران نسخه به دست هستم مردی وارد داروخانه می شود تا می بیند چند نفر دوره ام کرده اند و از اوضاع گلایه می کنند با صدای بلند می گوید: «خانم برو ببین زیر پل کریم خان چه خبره؟ اگه دارو نیست بعد اونهایی که زیر پل دارو می فروشن از کجا دارو میارن؟»
اطراف داروخانه بزرگ 13 آبان داروفروشان خرده پرتعدادند و هم مشتریان. قدم به قدم ایستاده اند، در پیاده رو و خیابان صف کشیده اند. قیمت داروهای ارزش هم متفاوت هست. چند مرد با نگاهشان رد بیماران را دنبال می کنند. انگار می دانند چه کسی نیاز به دارو دارد و از داروخانه ها قطع امید کرده. جوانی که به موتورسیکلتش تکیه زده و زیر لب زمزمه می کند داروووو….دارووووو…. از جایش بلند می شود و نزدیکم می آید.:« زن دارو میخوای؟ بگو چی مورد نیاز داری واست بیارم؟ بیا اینم کارتم. خواستی زنگ بزن. قیمت خوب هم می فروشم. داروی خارجی دارم. همه جورش هست.
آلمانی، هندی، یونانی.» می پرسم این دارو ها را از کجا تهیه می کنی؟ نگاهی به دور و برش می اندازد؛ از خود بیمارها می خریم. بعضی ها که مریض شون فوت کردن مابقی داروهاشون رو به ما می فروشن ما هم کار خیر می کنیم می فروشیم به بنده خداهایی که دارو پیدا نمی کنن. داروفروش تسبیح را دور دستش می چرخاند و دم گوشم زمزمه می گوید: «حالا می خواهی تحقیقات کنی. به شما چه ربطی داره از کجا دارو میارم. ببین مشتریم به خاطر شما پرید.»
ساعت از 12 ظهر گذشته و تا حالا با هر بیماری که صحبت کرده ام بابت تأمین دارو ولو اندک و جزئی مسئله داشته هست. ناهید یکی از همین بیماران است که به خاطر درد میگرن به داروخانه 13آبان مراجعه کرده ولی دکترهای داروساز می گویند فعلاً دیسپورت ندارند و باید به داروخانه های دیگر سر بزند: «گفتن در حال حاضر دیسپورت نداریم و معلوم هم نیست کی وارد میشه. میگرن مریضی مشکل نیست دارو هایی که واجب و ضرورین مسئله ساز هستن. ما سردرد را در هر صورت تحمل می کنیم.»
جمعیتی که پشت باجه های تحویل دارو نشسته اند از نقاط متفاوت پایتخت کشور عزیزمان ایران آمده اند. زن جوانی که دفترچه بیمه را توی دستش گرفته همراه با دختر خردسالش پله های داروخانه هلال احمر را پایین می رود. می پرسم بالاخره توانستید داروی فرزند تان را تهیه کنید؟ صورت دخترش را نشانم می دهد و می گوید: «ببینید این حال و روز فرزند من است عفونت گوارشی گرفته. داروخانه محل خودمون دارویش رو نداشت. آمدم اینجا و گفتن «لوپرامین» نیست اصلاً، گفتن شربتش تموم شده است دکتر داروساز گفت که جهت فرزند خودش هم نتونسته شربت رو پیدا کنه.»
سایه پرداخت نشدن معوقات شرکت های بیمه گر بر سر داروخانه ها
پیگیری ها از آینده داروخانه های سطح شهر نشان می دهد، دیرکرد چند ماهه معوقات و طلب چند 10 میلیونی از شرکت های بیمه گر عرصه را آنچنان جهت داروخانه های بخش شخصی و دولتی تنگ کرده که بعضی از آنها داروخانه های ارزش را تعطیل کرده اند و عده ای هم توان خرید دارو را از شرکت های پخش ندارند. در این باره با یک داروخانه دار سمت خیابان انقلاب سر صحبت را باز می کنم. می پرسم؛ اوضاع دارو چگونه است؟ مردم هر دارویی که بخواهند در داروخانه ها موجود است؟
دکتر داروساز نخستین مسئله کمبود دارو در داروخانه ها را به بدهی شرکت های بیمه گر ربط می دهد و نگاهی به صفحه رایانه اش می اندازد و می گوید: «آخرین باری که تأمین اجتماعی به ما پرداختی داشته مربوط به برج 9 سال 96 هست. یعنی مطالبات برج 10، 11، 12 سال 96 را نداده و تقریباً 5 ماه عقب هست، خدمات درمانی هم همینطور. عالی ترین بیمه دولتی بیمه نیروهای مسلح است که کارش را خوب انجام می دهد. داروخانه ای که 5 ماه مطالباتش را از بیمه نگیرد ناچار می شود صندوقش را خرج خرید روزانه کند چون حدود 70 درصد خرج روزانه ما در حساب بیمه می خوابد. بعد اغلب داروخانه ها بدهکارند. هر داروخانه ای که بروید از برج 9سال 96 پرداختی نداشته. بدهی ارزش حدوداً 45 میلیون تومان می شود. داروخانه دار مجبور می شود از سود آرایشی – بهداشتی، داروهایش را تأمین کند هنگامی که شرکت های پخش می گویند باید حساب تان را نقدی تسویه کنید به ناچار چیزی جهت داروخانه در صندوق نمی ماند بسیاری از مواقع چک ها عقب می افتد و شرکت ما را بلوکه می کند تا فاکتورهای ارزش تسویه شود.»
تا اینجای کار به هر داروخانه ای که سر زده ام بیماران نسخه به دست در داروخانه های شخصی و دولتی مسئله مهم ارزش را تأمین نشدن بعضی داروهای ایرانی و نبود داروهای خارجی در بازار عنوان می کنند.
بیماران ادعا می کنند دارو است ولی داروخانه ها توزیع نمی کنند چون ممکن است گران شود. دکتر محمودی مسئول فنی داروخانه ای در میدان ولیعصر راجع به اینکه چقدر کمبود دارو در بازار واقعی است و چقدر این کمبودها مربوط به داروهای خارجی است که مشابه داخلی ارزش موجود هست، به نکات قابل توجهی اشاره می کند: «نگاه کنید خانم، بیماران ما از هر قشری در جامعه هستند به جرأت می گویم 100 نفری که به داروخانه مراجعه می کنند 90 نفرشان ناشی از ذهنیت یا هر چیزی است دنبال داروی خارجی می گردند بسیاری از داروهای خارجی الآن نیست. البته بیمه ها هم این داروها را پوشش نمی دهد. همه جای دنیا اینطور است حتی در امریکا بیمه دولتی نیز ارزان قیمت ترین دارو را تحت پوشش قرار می دهد در کشور عزیزمان ایران هم اختلاف داروی خارجی و ایرانی را باید بیمار پرداخت کند مگر اینکه نوع ایرانی دارو نباشد و شورای عالی بیمه تصمیم بگیرد که تحت پوشش قرار دهد. هر لحظه قانون همین بوده و ربطی به این دولت ندارد.»
تمایل مردم به مصرف داروی خارجی موضوعی است که هر لحظه مورد سؤال مسئولان وزارت بهداشت قرار گرفته هست. عده ای از مردم معتقدند؛ داروی ایرانی نسبت به نوع خارجی آن از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست از سوی دیگر عده ای از نماینده های مجلس شورای اسلامی هم زدوبند بعضی از پزشکان با شرکت های داروی خارجی را عامل تبلیغ مصرف داروهای خارجی می دانند. یکی از داروخانه داران در این باره می گوید: «واقعاً اگر شما خودتان استفاده کننده دارو باشید و داروی خارجی را استفاده کرده باشید و بعد نمونه ایرانی همان دارو را هم استفاده کرده باشید متوجه می شوید، داروهای ایرانی کیفیت مورد نیاز را ندارند. البته غیر از چند مورد استثنا و کارخانه خاص ایرانی که برندهای معتبرتری اند و کیفیت های خیلی خوبی دارند، بعضی از شرکت های تولید دارو در کشور عزیزمان ایران کیفیت خوبی جهت تولید ندارند.»
این اظهارنظر ها در حالی است که مسئولان وزارت بهداشت بارها تأکید کرده اند که داروی تولید داخل تمام استانداردهای بین المللی را دارد و مردم بهتر است به داروهای داخلی اعتماد کنند. سخنگوی وزارت بهداشت پزشکان را مقصر مهم تجویز داروی خارجی می داند و عنوان می کند که بعضی انگیزه های اقتصادی و بازاریابی شماری از شرکت های خارجی در میل به مردم به مصرف داروی خارجی دخالت دارد.
ایــن داروخانــه دار نظــرش را دربـــاره اظهارنظر اخیر معاون وزیر بهداشت راجع به زیاد کردن 9 درصدی قیمت داروهای تولید داخل و کم کردن قیمت داروی خارجی اینگونه بیان می کند: «داروهای خارجی کم کردن قیمت داشت و داروهای ایرانی هم 9 درصد زیاد کردن قیمت داشتند جهت مثال داروی «لووتروکسین» ایرانی از 7هزار و 500 تومن، 8 هزار و 500 تومان شده است هست. حالا همین داروی «لووتروکسین» که قبلاً از کارخانه «مرک» آلمان وارد می شد حالا از یونان یا قبرس وارد می شود مسلماً آن هم خارجی است ولی کیفیت مرک آلمان را ندارد بنابراین می گویند؛ داروی خارجی کم کردن قیمت داشته هست. امکان ندارد داروی خارجی برند مهم ارزان شود بلکه برند متفرقه داروی خارجی آمده و ارزان هم هست. البته قرار بر این شده است است در واردات دارو برند را در نظر نگیرند.
از ایــن داروخانــه دار می پرســم در این گیــرودار و اوضاع نابسامان اوضاع بازار ارز، آیا داروی مهم و حیاتی بوده که بتازگی قیمتش آزاد شده است باشد؟ یا در بازار پیدا نشود؟ پاسخ می دهد: بله، صددرصد کمبود داریم: «کمبودها در حوزه داروهای ضد سرطان و بیماری خاص مثل شیمی درمانی و ام اس زیاد است البته ما این داروها را نمی فروشیم ولی می بینیم که مراجعه بیماران شیمی درمانی به ما زیادتر شده است هست. آنها به ما مراجعه می کنند و لیست داروخانه های دولتی را یک به یک می شمارند و می گویند همه را گشته ایم ولی دارو نیست. معلوم نیست آیا اوضاع اینگونه شده است است.»
در این میان ولی سخنگوی سازمان
غذا و دارو، کمبود داروهای شیمی درمانی را رد می کند و می گوید: «هیچ کمبود واقعی در حوزه داروهای بیماران مبتلا به سرطان نداریم. بیماران نیازمند شیمی درمانی در بسیاری موارد دنبال داروهای برند خارجی هستند در حالی که این داروها با نام ژنریک در بازار داخلی تولید می شود ولی بیماران بنا به توصیه دکتر میل به دارند داروی شیمی درمانی برند ژنریک مصرف کنند که با توجه به محدودیت های اعمال شده است و نبود حمایت از داروی برند ملزم هستیم داروی ایرانی در اختیار بیماران سرطانی قرار دهیم.»
با این همه ولی به نظر می رسد، بازار دارو این روزها حال و روز خوشی ندارد. آشفته و لرزان، موجودی داروها به لحظه هم بند نیست.ثانیه به ثانیه کمبود داروهای متفاوت دهان به دهان بیماران می چرخد. بسیاری از داروخانه داران و مسئولان داروخانه های دولتی خود نیز از بعضی کمبودهای دارویی و حتی زیاد کردن قیمت ها جا می زنند، مثل مردم و بیماران.
رئیس یکی از داروخانه ها در میدان انقلاب علت کمبودهای دارویی را اینگونه توضیح می دهد: «شاید وارد کننده ها بخاطر عوض کردن قیمت دلار احتکار کرده اند. البته من در مورد داروهای خاص اطلاعی ندارم ولی آیا نباید داروی جزئی مثل «ضد قارچ»، قرص وارفارین ضد انعقاد خون، شربت ضد تشنج «اپیلیم لیسکانتین » و بعضی داروهای اعصاب در بازار موجود باشد؟ سامانه وزارت بهداشت هم کمبودهای دارویی را اعلام می کند. شاید کارخانه های تولید کننده ماده اولیه نداشته اند یا اینکه شرکت های پخش، دارو به داروخانه نمی دهد ولی اینکه داروخانه دارو داشته باشد ولی نفروشد اینگونه نیست چون دارو تاریخ انقضا دارد.»
خلاصه این آشــفته بازاری که ایجاد شــده و بیماران با پوست و استخوان ارزش آن را لمس می کنند، معضلی است که البته مسئولان وزارت بهداشت آن را قبول ندارند. سخنگوی وزارت بهداشت چندی پیش در نشست خبری خود راجع به کمبودهای دارویی گفت: براساس سیستم رصد و پایش داروها که به صورت روزانه انجام و هفتگی گزارش می شود، با کمبود 57 قلم داروی خارجی در بازار دارویی کشور مواجه هستیم که البته مشابه داخلی زیاد این داروها موجود هست. البته ایرج حریرچی تأکید می کند که 2هزار و 700 قلم داروی مورد نیاز بیماران در بازار دارویی کشور در دسترس است و کمبود جدی درخصوص داروهای ژنریک و برندهای ژنریک ساخت داخل نداریم.
این بیانات در حالی مطرح می شود که وزیر بهداشت یکی از پرسشها حوزه دارو و تجهیزات پزشکی را نقدینگی عنوان می کند، اینکه تأمین کنندگان دارو و تجهیزات پزشکی جهت اینکه بتوانند دوباره به تأمین محصولات مورد نیاز بپردازند، حق دارند که مطالبات خود را دریافت کنند تا مشکلی در تأمین مواد اولیه دارو و تجهیزات پزشکی و ذخیره استراتژیک آن جهت آینده پیش نیاید.
توان خرید دارو های گران قیمت را نداریم
میدان انقلاب را به سمت چهارراه «حر» ادامه می دهم. داروخانه 12 فروردین در ضلع جنوب غربی میدان حر جهت آنهایی که جهت زنده ماندن و زیاد کردن سال های عمرشان دارو مصرف می کنند داروخانه نام آشنایی هست. حرف های بیماران داروخانه های دیگر را بارها و بارها از بیمارانی که اینجا در صف انتظار دارو ایستاده اند، می شنوم. صدای پشت میکروفن یکی یکی صدای ارزش می زند. از میان آنهایی که جهت شنیدن حرف هایشان آمده ام، رد می شوم و به سالن انتظار دارو می رسم. مهین مادر النای 8 ساله هست. النا مدام با پوشه ای که دست مادرش هست، ور می رود.
لب هایش، چشم هایش و صورتش می خندد و گاه وبی گاه خودش را در آغوش مادر رها می کند. النا که بدنیا آمد بدنش نمی توانست پروتئین دفع کند. او حالا جهت زنده ماندن نیاز به داروی «گلایسین» و « ال کارنتین» دارد. مادر النا می گوید: «سری پیش جهت تهیه گلایسین داروخانه 13 آبان رفتم گفتند که 6 ماه طول می کشد دارو دوباره وارد شود. فرزند ام پروتئین دفع نمی کند «گلایسین» سموم بدنش را دفع می کند. بیرون یک کیلو گلایسین را یک میلیون تومان خریدم. اینها همه بهانه است می خواهند دارو را آزاد بفروشند. این دارو قیمتی ندارد و از یونان وارد می شود. امروز هم آمده ام که «ال کارنتین» بخرم.» شماره 87 را از پشت میکروفن می خوانند به سمت باجه تحویل دارو می رود و زیر لب آرام می گوید: ای زن آنقدر آزمایش های گران داریم که اینها توش گم هست. بیا خودت ببین.» فاکتورهای آزمایش، نوار مغز و دارو را که می خوانم تاریخ روز گذشته را نشان می دهد کمترین قبض مربوط به نوار مغز بود که 160 هزار تومان جهت مادر النا آب خورده بود.
صدای مشتریان داروخانه در سالن می پیچد. آنهایی که بیمار سرطانی اند شرایط سخت تری را تجربه می کنند. مثل همسر آقای کاشی:« «واماستین» داروی شیمی درمانی مخصوص سرطان تخمدان هست. قبلاً قیمتش یک میلیون و 300 هزار تومان بود الآن 2 میلیون و 500 هزار تومان شده. البته قیمت مهم دارو 4 میلیون و 300 هزار تومان هست، با بیمه یک میلیون و 300 هزار تومان بود الآن قیمتش دو برابر شده است هست. دکتر می گوید که جهت دفعه بعد معلوم نیست دارو باشد یا نه، رو آوردیم به داروی ایرانی. رفتم خیریه امدادگران عاشورا فرم گرفتم آوردم. اینجا هم می گویند که تا ظهر با خیریه قرارداد داریم. تازه به من گفتند پیش فاکتور بگیرید بیاورید اینجا. خانمم هر 14 روز یکبار داروی «واماستین» مصرف می کنه. یک میلیون و 200 هزار تومان هم حقوق میگیرم یکجا هم که تخفیف میده می گویند که قراردادشان تمام شده. امروز شاخ درآوردم گفت واماستین 2میلیون و 500 هزار تومان شده.»
نگرانی از پشت چشم های بیماران پیداست. مرد میانسالی روی نیمکت دراز کشیده. نزدیک که می شوم خودش را جمع و جور می کند: «شما مگر نمی دانید قیمت دارو زیاد شده؟ خودتان مصرف کننده نیستید مگه؟ ما چه می دانیم ایرانی یا خارجی چی هست. دخترم آلبومین مصرف می کند الآن خیلی از داروها آزاد شده است و دیگه هم نمی دهند. ایرانی ها هم بعضی هاشون قطع شده است است.»
مردی از آن طرف می گوید: «خیلی از داروهای ایرانی خوب را هم ندارند. قیمت ها سرسام آور اوج رفته.»
پرس و جو از بیماران در داروخانه های دولتی نشان می دهد، آنها در تهیه بعضی داروهای کلیه، تستسترون، کبد و بعضی داروهای عفونی مسئله دارند. زن رنجبر همین چند ماه پیش بود که چندین جراحی روی کبدش انجام داد، 8 میلیون تومان هم هزینه کرد و حالا بیماری کبد تا آخر عمر همراه اوست؛ «دفترچه بیمه اش را نشانم می دهد این را بخوان نوشته کپسول «بوستر لیور» یک ماه پیش بسته ای 19 هزار تومان بود الآن 22 هزار و 500 تومان شده. آمدم اینجا پیدا نمی شود. شما برو دم در بگو این دارو را می خواهم 30 هزار تومان می فروشند. دم در پر هست.»
تعداد داروفروشان اینجا نسبت به داروخانه 13 آبان خیلی زیاد هست. جلوی داروخانه صف کشیده اند. زیر چشمی حواسشان به همه چیز و همه کس هست. سرجایشان آرام و قرار ندارند و به دنبال مشتری این سو و آن سو می چرخند. مجال فکر کردن به بیماران که ناگزیر و ناامید از داروخانه آمده، نمی دهند. کارشان فروش داروهایی است که توی داروخانه ها پیدا نمی شود.
مرد جوان به داروفروش های جلوی داروخانه اشاره و ادعا می کند: «همه ارزش دارو دارند کارت هم می دهند اینجا پشت شهرداری دارو را از داروخانه می گیرند و آزاد به مردم می فروشند.» داروفروش ولی حرف های دیگری می زند.: «گوش ندهید خانم. ما دارو را از همین مریض ها می خریم.» داروفروش دیگری حرف های او را قطع می کند: «چی می خواهید خانم. دارو چیه. ما اینجا مسافرکشی می کنیم. ببین مشتریم پرید.» موتور بیا…. تاکسی بیا…. هنوز چند قدم از داروخانه دور نشده ام که دوباره صدای ارزش را از پشت سر می شنوم. دارو…دارو…دارو… نمیخوای آقا؟ تلگرامم کانال دارم، بیا این هم کارتم.
کم کم ساعت به دو ظهر نزدیک شده است و هنوز صف طولانی از بیماران منتظر دریافت دارو هستند. مرد دیگری از آن سو می گوید: «خدا به داد مردم برسه. 24 دونه آمپول رو 500 هزار تومن خریدم. کارمندی که ماهانه یه تومن حقوق میگیره چه جوری باید پولشو بده. تازه این جهت چند روزم است.»
برش
کمبود دارو رصد می شود
مشاهدات ما از داروخانه های دولتی سطح شهر گویای آن است که اغلب بیماران مشکلی در تهیه داروهای ارزش ندارند و زیاد اقلام دارویی در داروخانه های دولتی موجود است البته مجموع گزارش هایی که به صورت روزانه به شرکت غذا و دارو اعلام می شود نشان می دهد،کمبود دارو در بازار نه به شکل مداوم که مقطعی و موقت است.در همین زمینه مدیر کل دفتر بازرسی، ارزیابی عملکرد و پاسخگویی به شکایات وزارت بهداشت به «ایران» خبر می دهد داروخانه های شخصی و دولتی شهر پایتخت کشور عزیزمان ایران و مراکز استان ها رصد شده است و گزارش کمبودهای دارویی به صورت هفتگی ثبت می شود.
دکتر ایرج حریرچی سخنگوی وزارت بهداشت هم در ارتباط با شبهاتی که در بازار دارویی کشور حاکم است،به «ایران» گفت: در بازار دارویی کشور با وسعت 28 هزار قلم دارو، کمبود یک تا 5/1 درصد دارو، اجتناب ناپذیر و قابل توجیه هست. او به این توصیه هم اشاره می کند که هیچ شرکت دارویی وجود ندارد که ادعا کند ارز 4200 تومانی به آن تخصیص داده شده است نیافته هست. از سوی دیگر بر اساس مصوبه مجلس و قانون برنامه ششم توسعه، مقرر شده است تنها داروهای ژنریک اجازه واردات دارند و سهم داروهای برند ژنریک از واردات 10 درصد است بنابراین داروهای خارجی برند جهت همه بیماران در دسترس نخواهد بود. در همین حال وزیر بهداشت نیز جهت دور ماندن از کمبودهای دارویی، دستورالعملی را به بیمارستان ها ابلاغ کرده که در آن عنوان داشته، در مورد داروهایی که نمونه ژنریک آن در بازار دارویی کشور وجود دارد، تأکید کرده که باید صرفاً داروی ژنریک خریداری شود. از سوی دیگر طبق مصوبه تازه مجلس، واردات داروهایی که تولید داخل ژنریک ندارند و داروهای خارجی بیماران خاص که در کشور عزیزمان ایران تولید نمی شوند عنوان جداگانه ای است که طبق روال باید حتماً از طریق واردات تأمین شوند.
ایران /فریبا خان احمدی
واژه های کلیدی: بازار | خارجی | دارویی | بهداشت | بهداشتی | داروخانه | بازاریابی | وزارت بهداشت | بیماران دیابتی | بیماران نیازمند
دانلود فایل ها
توجه: ممکن است تمام لینک های دانلود به دستور مقام قضایی حذف شده باشد...
